Kırk yıllık dostum Beşir Ayvazoğlu bereketli yazı hayatını (60 kitaba ulaştı) yeni eserlerle sürdürüyor. Son okuduğum Beyazıt Meydanı’nın macerasını anlattığı “ Dersaadet’in Kalbi” (Kapı Yay., 2025) adlı eseri oldu. Kitap, arka kapağında şöyle tanıtılıyor: “Bizans döneminde daha çok Forum Tauri diye anılan Beyazıt Meydanı bugünkü ismini Sultan II. Beyazıt’ın yaptırdığı külliyeden alır. Osmanlı tarihinin İstanbul’daki ilk imparatorluk sarayının yanı başında inşa edilen bu külliye sayesinde büyük
İstanbul Üniversitesi’nin temelini oluşturan Dârülfünun, Kütüphâne-i Umumi ve Sahaflar Çarşısı’yla entelektüel hayatı kucaklayan, aydınların devam ettiği Çınaraltı ve Küllük gibi kahvelerle de bambaşka bir cazibe kazanan Beyazıt Meydanı, altın çağını Cumhuriyet devrinin ilk kırk yaşında yaşadı.”
Yazar “Önsöz”e şu cümle ile başlıyor:
Ayvazoğlu, “Önsöz”de çalışma tarzını şöyle anlatıyor: “Kitaplarımı okuyanlar, ele aldığım hiçbir konunun peşini bırakmadığımı, yeni baskıları çok zaman yeni bilgilerle zenginleştirdiğimi bilirler.”
Midhat Paşa, Âli Paşa, Zeynep Hanım, Fuad Paşa konaklarının akıbeti anlatılır.
Burada kitaba konu olan mekânları, insanları ve olayları ancak kabaca sıralayacağım. Titiz yazarın verdiği zengin teferruatı kitabı okuyunca göreceksiniz.
İbnülemin Mahmut Kemal, Mükrimin Halil, Rıfkı Melul Meriç, Burhan Toprak, Selim Nüzhet Gerçek, Mustafa Şekip Tunç, Ahmet Hamdi Tanpınar, Hilmi Ziya Ülken, Peyami Safa, Nizamettin Nazif, Sadettin Nüzhet, Ferit Kam, Kilisli Rifat Bilge, Kenan Hulusi Koray, Reşat Nuri Güntekin, Fuat Köprülü, Şemsettin Günaltay, Ömer Lütfü Barkan, İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Akdes Nimet Kurat, Sadri Ertem, Nurullah Ataç, Emin Ali Çavlı, Ahmet Refik Altınay, Mesut Cemil, Neyzen Tevfik, Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu, İbrahim Alaaddin Gövsa, Ercüment Ekrem Talu, Agah Sırrı Levent, Fatin Gökmen, Necmettin Halil, Hammamizade İhsan, Hikmet Feridun Es, Muhsin Ertuğrul, Abdülhak Hamid, Yahya Kemal, Midhat Cemal Kuntay, Faruk Nafiz, Necip Fazıl, Yusuf Ziya, Orhan Seyfi, Salih Zeki, Ahmet Muhip Dıranas, Cemal Nadir, Burhan Felek, Osman Cemal Kaygılı, Vâlâ Nurettin, Refik Ahmet Sevengil, Ethem İzzet Benice, Hakkı Süha Gezgin, Reşat Ekrem Koçu, Enver Ziya Karal, Sabahattin Eyüboğlu, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Sabri Esat Siyavuşgil, Çallı İbrahim, Abidin Dino, Sabahattin Ali, Nihat Atsız, Tarık Buğra.
Meydanın şahit olduğu gösterilerden biri 27 Mayıs’ı hazırlayan öğrenci mitingleridir. Bu gösteriler sırasında vurulan Turan Emeksiz adına bir de heykel var. 1960 darbesinden sonra meydanın adı bir süre “Hürriyet Meydanı” olursa da daha sonra yeniden asıl adı kullanılır. (Kitap meydanın tarihini buraya kadar getiriyor. Daha sonra bu meydanda pek çok miting ve gösteri yapıldı.)
Nihayet Marmara’nın da sükût etmesiyle bir devir sona erdi.
Bu mekân ve mahfiller Yazarlar Birliği hariç artık yaşamıyor.