Aksaray ve Harran üniversiteleri öncülüğünde yürütülen TÜBİTAK destekli projede, sığır embriyolarında CRISPR-CAS9 (DNA üzerinde ameliyat) teknolojisiyle Beta-Laktoglobulin (BLG) geni susturuldu. Taşıyıcı ineklere yapılan transfer işlemleri sonucunda dişi ve erkek olmak üzere 2 buzağı dünyaya geldi. Proje yürütücüsü Prof. Dr. Faruk Bozkaya, “Bu çalışma hem Türkiye’de hem de dünyada bir ilk. Elde ettiğimiz sonuçlar, gelecekte süt alerjisine karşı daha sağlıklı alternatifler geliştirilmesine ışık tutacak” dedi.
Aksaray Üniversitesi ve Harran Üniversitesi öncülüğünde TÜBİTAK destekli proje kapsamında, süt alerjisini ortadan kaldıran bilimsel bir çalışma yapıldı. Projenin yürütücülüğünü Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi öğretim üyeleri Prof. Dr. Faruk Bozkaya ve Prof. Dr. Mehmet Osman Atlı üstlendi. Çalışmada Harran Üniversitesi, Aksaray Üniversitesi, Dicle Üniversitesi, Kastamonu Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi ve Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü’nden akademisyenler görev aldı. Tüp ortamında üretilen sığır embriyolarında CRISPR-CAS9 teknolojisiyle BLG geni hedef alınıp, susturuldu ve böylece süt alerjisine neden olan proteinin genetik düzeyde ortadan kaldırılması hedeflendi. Aksaray Üniversitesi Veteriner Fakültesi Embriyo Transfer Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde taşıyıcı ineklere yapılan transfer işlemleri sonucunda biri dişi biri erkek olmak üzere 2 buzağı dünyaya geldi.
GENETİK DEĞİŞİKLİK
Projede çalışan bilim insanları, bu yöntemle elde edilen genetik değişikliğin doğal mutasyonlara benzer nitelikte olduğunu belirtti. Buzağılar yetişkinliğe ulaştığında, onlardan elde edilecek sperm veya yumurta hücreleri kullanılarak, BLG proteini içermeyen süt veren hayvanların üretilmesi planlanıyor. Böylece hem süt alerjisine çözüm bulunması hem de sağlık, teknoloji ve ekonomi alanlarında önemli kazanımlar elde edilmesi hedefleniyor. Proje yürütücüsü Prof. Dr. Faruk Bozkaya, genetik mühendislikle süt alerjisini ortadan kaldırıldığını ifade ederek, “Bu çalışma hem Türkiye’de hem de dünyada bir ilk. Elde ettiğimiz sonuçlar, gelecekte süt alerjisine karşı daha sağlıklı alternatifler geliştirilmesine ışık tutacak” dedi.
