Dürziler üzerinden Suriye’de kaos planı

Suriye’de 14 yıllık iç mücadele sonucu Esed rejiminin yıkılmasıyla kurulan yeni hükümetin bütün çağrılarına rağmen silah bırakmayan yasa dışı Dürzi milis gruplar, kaosa sebep oluyor. Önceki gün, Suriye’nin güneyindeki Suveyde ve Cebel el-Arap bölgesinde yaşayan bazı silahlı Dürzi gruplar, komşu il Dera’da yaşayan silahlı aşiret üyeleriyle çatışıyor. Olayların aşiret güçleri tarafından bir Dürzi’nin hırsızlık yaptığı gerekçesiyle alıkonulması ve ardından Dürzi grupların da bazı Deralıları kaçırmaları üzerine patlak verdi. İki gündür süren çatışmalarda, ikisi çocuk 120’den fazla kişi yaşamını yitirirken çatışmaları yatıştırmak üzere bölgeye gelen hükümete bağlı güçler de Dürzi grupların saldırısına uğradı. Saldırılarda en az 18 Suriye askeri yaşamını yitirdi. Yasa dışı Dürzi grupların çok sayıda güvenlik görevlisini kaçırarak infaz ettiği aktarıldı. İsrail ile yakın ilişkileri olduğu öne sürülen Dürzi lider Hikmet el-Hicri, çözümü reddederek bir kez daha bölgeyi karıştırmak isteyen işgalci İsrail’e üstü kapalı müdahale çağrısı yaptı.

İsrail ile yakın ilişkileri olduğu ileri sürülen Suveyde’deki Dürzi Ruhani Lider Hikmet el-Hicri güvenlik güçlerinin bölgeye konuşlanmasını reddederek “Dürziler için uluslararası koruma” çağrısı yaptı. Hicri’nin açıklamalarının ardından İsrail’e ait savaş uçakları bölgede yoğun uçuş gerçekleştirmeye başladı. İsrail Ordu Sözcüsü, bölgeye konuşlanan Suriye ordusuna ait bazı tankları havadan vurduklarını ilan etti. Buna karşılık Suriye’deki yerel kaynaklar, İsrail ordu sözcüsünün Suriye tanklarını vurdukları yönündeki iddiasının teyit edilemediğini bildirdi.

İsrail ordusundan Suriye’nin güneyinde “askeri tehdit oluşturulmasına izin vermeyeceği” açıklaması yapılırken İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Suriye’nin güneyine yönelik saldırılarını, “Dürzilere zarar verilmesine izin vermeyeceğiz, İsrail kenarda durmayacak” sözleriyle savundu. Katz, saldırıların “Suriye rejimine açık bir mesaj ve uyarı” niteliği taşıdığını ileri sürdü.

Çatışmaların ardından bir açıklama yapan Suriye İçişleri Bakanı Enes el-Hattab, bölgede yaşanan kaosun temel sebebinin devlet kurumlarının hâlâ bölgeye yerleşmesi konusunda uzlaşı sağlanamaması olduğunu bildirdi. Bakanlık Sözcüsü Nureddin el-Baba ise İçişleri ve Savunma Bakanlığı’na bağlı güvenlik güçlerinin bölgeye konuşlanmaya başladığını ve silahların teslim edilmesi sürecine derhal başlanacağını söyledi. Suriye hükümeti bu açıklamalardan sonra çatışmaları sonlandırmak üzere bölgeye kuvvet gönderdi. Dürzi lider Hikmet el-Hicri’ye bağlı militanların, hükümet güçlerine saldırarak çok sayıda güvenlik görevlisini öldürdüğü ve bazılarını esir aldığı bildirildi. Saldırılarda en az 40 güvenlik görevlisinin Dürzi militanlar tarafından öldürüldüğü iddia edildi. Bunun üzerine bölgeye tank ve ağır silah gönderen Suriye ordusu, yasa dışı silahlı Dürzi militanların bulunduğu bütün yerleşimlerde kontrolü sağlayarak Suveyde kent merkezine ulaştı. Bazı yerel kaynaklar ise Hicri’nin ordunun ilerleyişi karşısında Ürdün’e doğru kaçtığını iddia etti.

Öte yandan, Suveyde’deki Dürzi Liderliği Meclisi, dün yayınladığı açıklamada, yaşananları “fitne” olarak niteledi. “Devlete bağlı güvenlik güçlerinin Suveyde-Dera yoluna yerleşerek çatışmaları sonlandırmasını” talep eden Meclis, iki tarafın da birbirini öldürmesinin “haram” olduğunu vurgularken, silah teslim etme sürecinin hızlandırılmasını istedi.

Lübnanlı Dürzi Lider Velid Canbolat, Suveyde’de yaşanan gerilimlerin Suriye hükümetinin gözetimi altında siyasi yollarla çözülmesi gerektiğini söyleyerek, dış müdahale çağrılarını eleştirdi. El-Nahar gazetesine konuşan Canbolat, Suriye hükümeti ile iletişimin açık olduğunu ve sorunun siyasi çözüme kavuşturulması gerektiğini belirtti. Canbolat, Suveyde’deki Dürzi Ruhani Lider Hikmet el-Hicri’nin “uluslararası müdahale” talebini ise reddettiğinin altını çizdi.