Suriye halkının kendini yönetme iradesi, Moskova’ya kaçan Esed ailesi ve rejim artıklarına İsrail, İran ve PKK/YPG terör örgütü tarafından verilen destekle baltalanmak isteniyor. Şam ise bu saldırılara karşı hazırlıklı.
Terörsüz Türkiye’den ve Suriye’de normalleşme adımlarının konuşulmasından rahatsız olan ülkeler harekete geçti. Esed rejiminin eski unsurları, PKK/SDG ile iş birliği yaparak Suriye’nin batısındaki sahil bölgelerinde kaos yaratma çabalarını sürdürüyor. Esed rejiminin 12-13 günde düşmesini “Esed askerleri hiç direnmedi, tek bir mermi bile sıkmadan nasıl gitti” diyerek hazmedemeyenler ve Türkiye Cumhuriyeti’nin yeni Suriye’deki gücünü hafife alanlar suyu bulandırmak için çok çabaladı.
İSRAİL TERÖRE SARILDI
Suriye’de Esed rejimi artıkları, İran ve Hizbullah’ın mali ve silah desteğiyle Suriye devlet güçlerine karşı saldırılara başladı. Ne gariptir ki Esed’in artıkları, Suriye’nin devrik devlet başkanı Beşşar Esed’in kardeşi Mahir Esed’in Moskova’ya ulaşmasının ardından harekete geçti. Belli ki Esed kardeşler bir araya geldikten sonra rahat durmayacak, Suriye’nin ve bölgenin rahatını da bozacak. Esed artıklarının saldırılarının, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın, “İsrail’in Suriye’deki ihlalleri tüm bölge barışını tehdit ediyor. İsrail’in ihlalleri, bu tehditler karşısında birlik olmamızı gerektiriyor” açıklamasının ardından başlaması da yine dikkat çekici. Belli ki İsrail kendisine karşı birlik mesajı veren kim olursa olsun terör silahına sarılmakta.
PKK’DAN DESTEK
Bölgedeki çatışmaların yanı sıra, İsrail’in Dürziler aracılığıyla bazı karışıklıklar çıkarmaya çalıştığı öne sürülüyor. Eski rejim unsurlarının bölgedeki gerginliği artırma çabaları, dış güçlerin etkisi altında ilerliyor. Ceble’de gerçekleşen saldırının ardından PKK/SDG’nin lojistik destek sağladığı iddiaları da bulunuyor. Bu kaotik ortam, Suriye’nin geleceği için belirsizlik ve tehlikeleri beraberinde getiriyorken tüm bunların Türkiye’nin 40 yıllık terör sorununu çözmek için büyük bir inisiyatif aldığı günlerde yaşanıyor olması da tesadüf olmasa gerek. Katil Esed’in katlettiği insanların cesetleri toplu mezarlardan birbiri ardına çıkarken, Suriye’nin yeni bir iç savaşa girmesine en çok da Suriye halkı karşı çıkacaktır. Milyonlarca insanı yeniden mülteci haline getirecek, insani yardımlara muhtaç bırakacak, başta Türkiye olmak üzere Avrupa’yı ve tüm dünyayı yeni bir mülteci akını riskiyle karşı karşıya bırakacak savaşa izin verilmemeli. Geçmişte olduğu gibi bugün de Suriye’de yaşanan çatışmalar, yalnızca yerel dinamiklerle değil, aynı zamanda uluslararası müdahalelerle de şekilleniyor. Esed artıklarının son saldırılarında İran’ın, Rusya’nın, Hizbullah’ın etkisi, silah ve mali desteği bu yorumu yapmamıza neden oluyor.
BALTALAMA ÇABASI
Yakın gelecekte başta Türkiye ve Arap ülkeleri olmak üzere ABD, Rusya ve İran’ın atacağı adımlar da Suriye’nin geleceğinin şekillenmesinde etkili olacak. Bu durum da yine aynı yorumu destekler mahiyette. Bu ülkelerin birbirleriyle olan ilişkileri ve stratejik hesaplamaları da Suriye’nin geleceğini belirleyecek önemli faktörler arasında yer alıyor. Türkiye ve Arap ülkelerinin, Suriye’nin yeniden inşa sürecini tartıştıkları, Şara’nın ülkesinin yeniden imarı ve yatırım çekmek için diplomasi yürüttüğü günlerde ülkenin yeni bir iç savaş tehdidi yaşaması yürütülen süreci baltalamak niyetinin de olunduğunu gösteriyor.
KARA PROPAGANDA
Öte yandan, geçmişte Esed rejiminin kalesi konumundaki sahil bölgelerinde çıkan kaos, Suriye’nin Akdeniz kıyılarındaki Lazkiye ve Tartus’un coğrafi ve stratejik önemini de bir kez daha gözler önüne serdi. Bu bölgeler Rusya’nın askeri üstlerini de barındırması bakımından da dikkat çekiyor. Esed ailesi, kendi varlığını sürdürmek ya da “Bizden kurtulmak kolay olmayacak” mesajı vermek için mezhep silahına da sarılabilir. Mezhepsel bir kışkırtma için Esed kalıntıları başka ülkelerdeki çatışma görüntülerini paylaşarak ‘Cihatçılar Alevileri öldürüyor’ propagandasına bile başladı. Bu arada Şiiler için kutsal olan Nubl ve Zehra’daki Şiiler, Suriye devletinin yanında olduklarını açıklayarak, Suriye’nin barışına katkıda bulundu. Bu gelişmeyi de görmeden olmaz. Yaklaşık 14 yıl süren iç savaşın yıkımını, acısını yaşamış Suriye halkı tüm dile getirdiğim risklere karşı tabiri caizse şerbetli. Uluslararası toplumun bu duruma daha fazla duyarlılık göstermesi ve Suriye halkının yanında durması, barış ve istikrar yolunda atılacak önemli adımlardan biri olacaktır.
