Avrupa yeni masada kendine yer arıyor: İngiltere de ABD’ye muhalif oldu

ABD’de Trump yönetiminin Avrupalı müttefiklerine Ukrayna’da ateşkes müzakerelerinde saf dışı bırakması ve daha fazla Avrupa’nın savunmasını üstlenmeyeceklerini açıklamalarının oluşturduğu deprem etkisi sürüyor. Avrupalı liderler dün Fransa’nın başkenti Paris’te acil gündemle toplanırken, Washington’ın tarihi müttefiki İngiltere’nin de Atlantik’in doğu yakasını tercih ettiği görüldü. Toplantı öncesi İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Ukrayna’ya barış gücü göndermeye hazır olduğunu açıklayarak Avrupa liderleri arasında bir ilke imza attı. Fransa ve İsveç de benzer adımlar atabileceklerinin işaretini verdi.

Paris’te, Avrupa için dönüm noktası olarak değerlendirilen Macron’un ev sahipliğinde gerçekleştirilen zirveye Almanya, İtalya, İngiltere, Polonya, İspanya, Hollanda ve Danimarka liderleri katıldı. Ayrıca Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Antonio Costa, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de zirvede hazır bulundu.

Zirve öncesi Daily Telegraph’a röportaj veren İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Avrupa liderleri arasında Ukrayna’ya barış gücü göndermeye hazır olduğunu açıkça ifade eden ilk isim oldu. Paris’te düzenlenen zirve öncesinde yaptığı açıklamada, İngiltere’nin Ukrayna’nın güvenliğini sağlamada öncü bir rol oynayacağını ve “gerekirse kendi askerlerini sahaya sürmeye hazır olduğunu” belirtti. Almanya’nın da aralarında olduğu bazı ülkeler ise asker gönderme konusunu tartışmak için erken olduğunu kaydetti.

Starmer’ın ardından Fransa ve İsveç de Ukrayna’ya asker gönderebileceklerinin işaretini verdi. İsveç devlet radyosu, Dışişleri Bakanı Maria Malmer Stenergard’ın sözlerine yer vererek, “Uluslararası hukuka saygılı, Ukrayna’nın güvenliğini ön planda tutan ve Rusya’nın birkaç yıl içinde geri çekilip yeniden saldırmasına izin vermeyecek adil ve sürdürülebilir bir barışın sağlanması gerekiyor” dediğini aktardı.

Fransa hükümetinde görev yapan Manuel Valls, Avrupa savunma stratejisinin dönüm noktasında olduğunu söyledi. Valls, France Info radyosuna verdiği demeçte, “Şu anda bir dönüm noktasındayız. Bu, bizi her zamankinden daha fazla Ukrayna’nın savunmasını desteklemeye, savunma bütçemizi artırmaya ve daha yapıcı adımlar atmaya zorluyor” ifadelerini kullandı.

Almanya Başbakanı Olaf Scholz

, zirve sonrası yaptığı açıklamada barışın geliştirilmesine yönelik görüşmeleri memnuniyetle karşıladığını, ancak bunun dikte edilen bir barışın olabileceği ve Ukrayna’nın kendisine sunulanı kabul etmesi gerektiği anlamına gelmediğini vurguladı. Scholz, “Sonucun ne olacağını bile bilmiyoruz. Benim bakış açıma göre, uluslararası barış gücünden başka şeylere kadar pek çok farklı şey tartışılıyor” dedi.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez

, zirvenin ardından basına açıklama yaptı. Sanchez, şunları kaydetti: “Ukrayna’nın halen uluslararası toplumun ve özellikle de Avrupa’nın desteğine ihtiyacı var. İşgalci (Rusya) dışında kimsenin istemediği bu savaş devam ettiği sürece İspanya hükümeti olarak Ukrayna’ya destek vermeye devam edeceğiz. Bu barış görüşmelerini yeni bir sahte kapanışa dönüştüremeyiz. Kalıcı ve adil bir barış olmalı. Bu da Ukrayna ve AB’nin katılımını gerektiriyor.”

ABD’li yetkililerin Münih Güvenlik Konferası’nda Avrupa ile köprüleri atmasına aynı toplantıda konuşan Münih Güvenlik Konferansı Başkanı Christoph Heusgen gözyaşlarıyla tepki gösterdi. Avrupa ile ABD arasındaki uçuruma işaret eden Heusgen, “Ortak değer temelimizin artık o kadar da ortak olmadığı konusunda korkmalıyız” sözleri sırasında gözyaşlarını tutamayarak ağladı. Heusgen’in tepkisi sosyal medyada gündem oldu.

Avrupa ile birlikte ABD tarafından ateşkes masasından dışlanan Ukrayna’nın Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise çıkış arıyor. Ukraynalı lideri, Amerikan NBC News’a verdiği röportajda Rusya-Ukrayna Savaşı’nda bugüne kadar 46 binin üzerinde Ukraynalı askerin öldüğünü, işgal edilen bölgeleri asla Rus toprağı olarak kabullenmeyeceklerini belirtti. Ukrayna lideri Zelenski, ABD, Ukrayna ve Rusya’nın yanı sıra Avrupa’nın da yer alması gerektiğini vurgulayarak Washington’a mesaj verdi.