enflasyonemeklilikötvdövizakpchpmhp
DOLAR
39,2423
EURO
44,7139
ALTIN
4.175,57
BIST
9.486,56
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul
Parçalı Bulutlu
26°C
İstanbul
26°C
Parçalı Bulutlu
Pazar Parçalı Bulutlu
26°C
Pazartesi Az Bulutlu
28°C
Salı Açık
28°C
Çarşamba Parçalı Bulutlu
28°C

Işığın görülmediği bir tünelden notlar

Rusya-Ukrayna ve Filistin-Sûriye hattındaki savaşlar birbirinden kopuk, tesâdüfen aynı zaman diliminde ortaya çıkan savaşlar değildi. Yaşanan sıcak süreçler bu durumu bize daha berrak olarak gösteriyor. Sessiz ve derinden işleyen İsrâil-Rusya ilişkilerinin bu bağları dokuduğunu düşünüyorum. Rusya ile İsrâil arasında târihî ilişkiler mevcut. Bu noktadan bakıldığında Rusya’daki Yahudi varlığı binbeşyüz sene evveline dayanır. Bunun bir husûmet târihi olduğunu da biliyoruz. Ortodoksların Yahudilere

Işığın görülmediği bir tünelden notlar
REKLAM ALANI
11.03.2025 02:24
4
A+
A-
Rusya-Ukrayna ve Filistin-Sûriye hattındaki savaşlar birbirinden kopuk, tesâdüfen aynı zaman diliminde ortaya çıkan savaşlar değildi. Yaşanan sıcak süreçler bu durumu bize daha berrak olarak gösteriyor.
Sessiz ve derinden işleyen İsrâil-Rusya ilişkilerinin

bu bağları dokuduğunu düşünüyorum.
Rusya ile İsrâil arasında târihî ilişkiler mevcut. Bu noktadan bakıldığında Rusya’daki Yahudi varlığı binbeşyüz sene evveline dayanır. Bunun bir husûmet târihi olduğunu da biliyoruz. Ortodoksların Yahudilere karşı geliştirdiği yaygın ve yoğun husûmet 19.Asırda zirve yapmış ve çeşitli pogromlara sebebiyet vermiştir. Bunların arasında 1881-1882 pogromları çok acımasız tecrübeler olarak târihe geçmiştir. Lâkin
anti semitizm husûsunda Hitler ve Nazizm Avrupa’da ve Rusya’daki antisemitizme rahmet okutacak derecede i

leri gitti. Dahası, Bolşevik Rusya, nazizme karşı çok ağır bir bedel ödeyerek onu yenince,
Rusya’daki antisemitzmin târihi halının altına süpürüldü;

unutuldu gitti.
Soğuk Savaş esnâsında Sovyet Rusya ile İsrâil arasındaki münâsebetler elbette hoş değildi. Sovyetler ,İsrâil’e karşı BAAS rejimlerini ve Filistin direnişini destekledi. Ama bu, dinî farklılıklara dayanmadığı , antisemitizm ile alâkası olmadığı ve tamâmen Sovyetlerin reelpolitik ve ideolojik sebeplerden temellendiği için İsrâil tarafından o kadar da
YAZI ARASI REKLAM ALANI
bağışlanmaz bir İsrâil karşıtlığı

olarak muamele görmedi. Neticede mâdem ABD İsrâil’i destekliyordu; Sovyetler Birliği de Arapları destekleyecek değil miydi?.
Soğuk Savaş sonrasında
Rusya’dan İsrâil’e çok büyük ve gönüllü bir göç

yaşandı. Bu topluluklar ile Rusya arasındaki ekonomik ve kültürel bağların son derecede sıcak olduğunu söyleyebiliriz.( Arada bir buluşma noktası olan, güneyi ve kuzeyi ile Kıbrıs’ın jeopolitkasını bu bağı devre dışı bırakarak hesaplamak son derecede eksik kalır. Rusya-Kıbrıs ve İsrâil-Kıbrıs münâsebetlerine çok dikkat etmek şarttır).
Rusya-Ukrayna savaşının Rusya’nın tek yanlı yayılmacılığı olarak değerlendirenler fevkalade yanılıyor. Bu savaş Angloamerikan blok tarafından hazırlandı, kışkırtıldı ve patlatıldı. Biraz târih bilen herkes düzlük Ukrayna topraklarının Rusya için yumuşak karın olduğunu bilir.
Rusya bu savaşa, bir fâtih azmiyle girmedi.

Ukrayna’nın arkasında NATO tabanlı Angloamerikan güçbirliğinin olduğunu biliyordu. Dahası, bu savaşın 1970’lerden beri Rusya’nın en büyük can damarı olan Avrupa’yı kendisine kaybettireceğini de gördü. Ama savaşı başlatmaktan başka çâresi kalmadı.(Bu değerlendirmeler Rusya’yı haklı görmek adına değildir. Ukraynalı militarist kadroları ise kesinlikle sorumsuz görür). Angloamerikan çekirdek, bu savaşta Çin’in Rusya’ya sınırlı destek verebileceğini hesaplamıştı. Destek beklentilerin biraz üzerine çıktıysa da kayda değer olmaktan uzak kaldı. Hesaplamalarda esas mühim olan
Hindistan’ın ne yapacağıydı.

Bilhassa İngiltere eski sömürgesinin kendilerine yakın durarak Rusya’yı yalnız bırakacağını öngördü. Ama öyle olmadı. Hindistan Rusya’nın nefes borusu oldu. Bu arada
ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi

çok vahim bir hatâ oldu.( Angloamerikan çekirdek kanaatimce bu hadise üzerine çatlamaya başladı. İngitizler,muhtemelen ABD’nin bu karârı karşısında saçlarını başlarını yolmuştur).
Gelelim madalyonun diğer tarafına. Gazze savaşı ise
Levant kıyılarının mutlak olarak İsrâil’in kontrolüne girmesini

hedefliyordu.
Hayfa’nın

rakibi olabilecek her kıyı şehri ya
Beyrut’da

olduğu üzere yok edilmeli veya
Gazze’de

olduğu üzere İsrâil’in kontrolü altına girmeliydi. Hayfa’nın muhtemel rakiplerinden birisi de
Lazkiye

idi. Burada İsrâil’in karşısına tuhaf bir şekilde Rusya ve İran çıkıyordu. Kritik gelişme, Sûriye’de İran ile çalışan
Rusya’nın ,İsrâil’in Esed’e ve ona müzâhir İran güçlerine karşı yaptığı saldırıların Rusya tarafından asla engellenmemesiydi.Buna mukâbil İsrâil de Rusya-Ukrayna savaşına asla taraf olmadı.

Son hâdiseler İran’ı Akdeniz’den tard etti. Rusya’nın ise kısa süren bir tereddütten sonra geri döndüğüne şâhit oluyoruz. Bu Levant ve Doğu Akdeniz’de, sıkı bir İsrâil-Rusya ittifâkına işâret eder.
Trump, Avrupa’yı açıkta bırakarak ve NATO’yu ekarte ederek ABD’yi Rusya’ya yakınlaştırdı. Bu da artık
neosiyocon

kadrolarca idâre edilen
ABD’nin İsrâil-Rusya ittifâkına doğrudan eklemlenmesi

mânâsına gelir.Bu kümeye dâhil olan diğer küresel gücün,
Mumbai-Hayfa hattından başka bir şey düşünmeyen

Hindistan olduğuna işâret etmek ayrıca gerekir mi, bilemiyorum. Bu hattın ne kadar
İslâm ve Müslüman düşmanı olduğunu

akıldan çıkarmamak gerekiyor.

Avrupa ile berâber açığa çıkan diğer bir güç ise Çin. Şi Jinping’in Moskova ziyâretini hatırlıyorum. Putin onu arabasına uğurlarken aralarında geçen ve her ikisinin yeni bir dünyâ tesis etmekteki kararlığını vurgulayan konuşma çok dokunaklıydı. Acaba şu aralar böyle bir diyalog mümkün mü sorusu dudaklarda acı bir tebessümden başka ne verir ki? Çin, muhtemelen Rusya ile olan yakınlığının Hindistan-Rusya yakınlığının çok gerisinde olduğunu her zaman biliyordu. Çinli liderlerin buruklaşmış olsalar da ağlamadıklarını düşünüyorum. Rusya-Çin münâsebetlerinin güncel seyri hakikaten de tâkip edilmeye muhtaç.

Şimdilik belirsizliğini koruyan diğer bir güç ise İran.
İran, Rusya’yı ve Hindistan’ı araya koyarak ABD ve İsrâil’den gelecek ağır darbeyi yumuşatmanın derdinde.

Göreceğiz.
İyot gazı gibi açığa çıkan
Avrupa ve İngiltere,

eğer aşırı sağın yükselişini, en az on sene kadar durduramazsa zâten küme düşecek.
Avrupa’nın tek çıkış yolu, kendisi gibi açığa düşmüş olan Çin ile bir şekilde başka bir lig oluşturmak.

Bunun öncü bâzı söylemlerini yakalamak mümkün. Nasıl olur bilmiyorum, ama dünyânın ve bilhassa Avrupa devletlerinin Trump’ın aşırılıklarını dengeleybilecek başka bir şansları yok.
Türkiye şimdilik oldukça ustalıklı olarak her iki ligte de yeri olduğunu, birisini diğerinin yerine koymadığını hissettiren bir performans tâkip ediyor. Ama bu, dünyâ dengesizliğinin hüküm sürdüğü nispette; o da şimdilik mümkün.
Dünyâ dengesizliğinin vârit olduğu yerde denge siyâseti

güdülebilir. Ama dünyâ dengesinin bir şekilde kurulduğu yerde tavrınızın net olması gerekir. Zor, ışıksız ve çok kritik bir tüneldeyiz..
REKLAM ALANI
ETİKETLER: , , , ,
Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.