Yeditepe Üniversitesi öğretim üyelerinin de yer aldığı uluslararası araştırma ekibi, bağırsak florasında bulunan bakterilerin analiz edilmesiyle kolorektal kanserin erken teşhis edilebileceğini ortaya koydu.
Üniversiteden yapılan açıklamaya göre, araştırmada yapay zeka temelli makine öğrenmesi yöntemiyle bireylerin dışkı örneklerinden yüzde 85 doğruluk oranıyla kolorektal kanser teşhisi yapılabiliyor. Bu sayede hastalık, henüz hiçbir belirti göstermeden tespit edilebilirken tedaviye de erken başlanabiliyor.
Söz konusu bulguların yalnızca kanserin erken teşhisinde değil, aynı zamanda kişiye özel tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinde de önemli rol oynayacağı öngörülüyor. Yöntemin rutin sağlık kontrollerine entegre edilmesiyle her yıl binlerce insanın hayatı, erken teşhis sayesinde kurtarılabilmesi hedefleniyor. Bu yönüyle çalışma, yalnızca bilimsel değil, toplumsal fayda açısından da büyük önem taşıyor.
Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyofizik Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Bilge Güvenç Tuna, Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Soner Doğan ve danışmanlığını yaptıkları doktora öğrencisi Nazım Arda Keleş’in bulunduğu bilim insanları tarafından yürütülen çalışmaya Harvard Üniversitesi ve IEO Milano gibi kurumlardan uzmanlar da katkı sağladı. Mikrobiyom biliminde öncü kabul edilen Prof. Nicola Segata, araştırma liderlerinden biri olarak çalışmada yer aldı.
Araştırma kapsamında 10 ülkeden toplam 3 bin 741 kişinin mikrobiyom verileri değerlendirildi. Katılımcılar arasında kolorektal kanser hastaları, kanser öncesi lezyon taşıyıcılar ve sağlıklı bireyler yer aldı.
Analizler sonucunda bağırsak florasında daha önce tanımlanmamış 19 yeni bakteri türü tespit edildi. Bazı bakteri türlerinin yalnızca ileri evre kanser hastalarının bağırsaklarında bulunduğu belirlendi. Tümörün bağırsakta nerede oluştuğu (sağ ya da sol taraf) ile ağızdan gelen bakterilerin varlığı arasında ilişki tespit edildi. Özellikle Fusobacterium nucleatum adlı bakterinin bazı alt türlerinin, kanser oluşumuyla doğrudan bağlantılı olduğu ortaya kondu.
Söz konusu araştırma, tıp alanında en yüksek etki değerine sahip dergilerden biri olan Nature Medicine’da yayımlandı. Bu yayın, Türkiye adresli olarak Nature Medicine’da yayımlanan 21’inci makale olma özelliği taşıyor.
