Yardım değil bir tonluk bombalar geldi: Trump ve Netanyahu ateşkese uymuyor

Gazze’de 19 Ocak’ta yürürlüğe giren ateşkes kapsamında altıncı esir takası cumartesi günü gerçekleştirdi. Geçtiğimiz hafta başında Hamas’ın, ateşkes anlaşmasındaki insani protokolün İsrail tarafından ihlal edilerek Gazze’ye giren insani yardımların ve konteyner evlerin engellenmesi nedeniyle takası ertelemesi sonrası arabulucu ülkelerin baskısıyla İsrail’in anlaşmaya uyacağı bildirilmişti. Bunun üzerine takas yapılmasına rağmen işgal devletinin ihlalleri sürüyor. Gazze’deki Filistin hükümeti, henüz hiçbir konteyner ev ya da enkaz kaldırma aracının girişine izin verilmediğini bildirdi. Buna karşılık İsrail’in garantörü konumundaki ABD yönetimi, daha önce sivillere yönelik kullanıldığı gerekçesiyle durdurduğu bir tonluk MK84 bombası yardımını işgal ordusuna gönderdi. Bu gelişmeler, ABD Başkanı Donald Trump’ın Filistinlileri tehcir etme planını tüm dünyanın itirazına rağmen uygulamakta ısrarcı olduğunu gösteriyor.

Esir takasının gerçekleşmesinin ardından yeniden imar çalışmalarının başlaması için Gazze’ye gönderilen iş makinalarının yanı sıra Filistin halkının barınması için gönderilen konteyner evler hâlâ Refah Sınır Kapısı’nda bekliyor. İsrail Yayın Kurulu (KAN), Başbakan Binyamin Netanyahu’nun esir takası için garanti vermesine rağmen bu malzemelerin girişine onay vermediğini duyurdu. Gazze’deki hükümetin Medya Ofisi Müdürü İsmail Sevabite de malzemelerin henüz giriş yapmadığını söyledi. Arabulucuların işgal güçlerine imzalanan anlaşmalara uyması için İsrail’e baskı yapmaları konusunda ciddi bir sınamadan geçtiğini kaydeden Sevabite, “İsrail, Gazze’ye temel ihtiyaç malzemelerinin girişini geciktirmeye devam ediyor ve bu durum insani krizi daha da derinleştiriyor” dedi.

Buna karşılık, işgalci İsrail ordusunun 7 Ekim 2023’te Gazze’ye başlattığı saldırılar sırasında sık sık sivil hedeflere karşı kullanması nedeniyle eski ABD yönetimi tarafından tedariki durdurulan bir tonluk MK84 güdümsüz bombalar, dün İsrail’e ulaştı. KAN’ın haberine göre, ABD Başkanı Donald Trump tarafından İsrail’e satışı onaylanan 1 ton ağırlığında bin 800 bomba Aşdod Limanı’na indirildi. Bombaların İsrail hava üslerine nakledildiği belirtilirken, konuya dair açıklama yapan İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, bu sevkiyatın İsrail ordusu için çok önemli olduğunu ve ABD ile İsrail arasındaki güçlü bağı yansıttığını belirtti.

İşgalci İsrail ordusu, Gazze’ye düzenlediği saldırılarda, ABD tarafından gönderilen bu bombaları yüzbinlerce sivilin yığıldığı güneydeki Refah’ın yanı sıra kuzeydeki Cibaliye Kampı ve Gazze şehir merkezi ile çadır kentlere yönelik saldırılarında kullanmıştı. Bu saldırılarda binlerce Filistinli yaşamını yitirmişti. ABD ve İsrail’in bu tutumu, iki ülkenin kısa süre önce Trump tarafından önerilen Gazze’nin yeniden imarı için Filistinlilerin buradan Ürdün ve Mısır’a tehcir edilmesini ön gören planı uygulamakta ısrarcı olduğu değerlendirmelerine neden oluyor. Önceki gün ABD Dışişleri Bakanı Mark Rubio ile bir araya gelen Netanyahu’nun, daha önce esir takasının sürmesi karşılığında garanti vermesine rağmen Gazze’ye iş makinaları ve konteyner evlerin girişinin engellenmesi yönünde talimat vermesi bu değerlendirmeyi güçlendiriyor. KAN’da yer alan haberde ayrıca, Trump’ın Hamas’ın elindeki esirleri belli aralıklarla teslim etmesini ön gören ateşkes anlaşmasını değiştirerek tüm esirlerin bir kerede teslim edilmesini isteyeceği öne sürüldü. Trump’ın bu talebinin, tehcir planının önündeki en büyük engel olan Hamas’ın elindeki İsrailli esirlerin kurtarılmasını hızlandırarak planın uygulanmaya konmasını hedeflediği belirtiliyor.

Hamas tarafından konuya ilişkin yayınlanan açıklamada ise esir takasının İsrail tarafından arabulucu ülkelere verilen garantilere binaen yapıldığına vurgu yapılarak, “işgalcilerin arabulucuların vaat ve garantilerine dayalı insani protokolü uygulamaya başlamasının beklendiği” kaydedildi. İsrail’in ateşkes anlaşmasına bağlı olmaktan başka şansı olmadığına işaret edilen açıklamada, Netanyahu’nun koalisyon hükümetinin yıkılmasını engellemek için gerilimi üst seviyede tuttuğu ve bu yüzden ateşkese uymak yerine oyalama taktiği izlediğinin altı çizildi.